• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Skip to footer

Struikelstenen in Steenwijk

Stichting Stolpersteine Steenwijk

  • Home
  • Nieuws
  • Joods Steenwijk
    • Film
    • Foto’s
    • De stenen spreken
    • Eekeringe – Levensverhalen
    • Lesbrief voor scholen in Steenwijk
  • Struikelstenen
    • Adressen
    • Namen
    • Gunter Demnig
    • Links
  • De stichting
    • Bestuur
    • Contact
    • Steun ons
    • Publicaties
      • Film
      • Lesbrief voor scholen in Steenwijk
      • De stenen spreken
      • Stolpersteinekaart
  • Contact
Home > Struikelstenen in Steenwijk > Adressen struikelstenen Steenwijk > Kornputsingel 28

Kornputsingel 28

Moshé Lewkowitz houdt toespraak bij het huis van zijn grootouders. moeder en oom aan de Kornputsingel.
Moshé Lewkowitz houdt toespraak bij het huis van zijn grootouders. moeder en oom aan de Kornputsingel.

Struikelsteen aan de Kornputsingel 28 voor


Wat Moshë Lewkowitz vertelde over zijn grootouders voordat hij het kaddisj uitsprak bij de steenlegging aan de Kornputsingel:

Mijn naam is Moshé Lewkowitz. Ik ga  iets vertellen over de Joodse bewoners van dit huis en na afloop daarvan  ter nagedachtenis het Kaddisj gebed uitspreken.

In het huis  waarvoor  we nu staan, woonden – tot in het begin van de tweede Wereld Oorlog – mijn grootvader Maurits de Leeuw , mijn grootmoeder Regina de Leeuw Elzas  en mijn moeder Marie  Lewkowitz de Leeuw. De 5 jaar oudere  broer van mijn moeder, mijn  oom Simon Marcus de Leeuw,  was al enkele jaren voor het begin van de oorlog  uit huis gegaan  en met zijn vrouw Frieda Bernhard in Amsterdam gaan wonen.

Maurits de Leeuw , mijn grootvader, werd in 1887 in Steenwijk geboren als oudste zoon van Simon de Leeuw en Kaatje Kan. Na enkele jaren als kind meegeholpen te hebben in de manufacturen -winkel van zijn ouders, werd hij handelsreiziger en vertegenwoordiger bij de firma Polak, die vooral aan bakkerijen kruiden en kruidenmengsels verkocht. Deze firma was gevestigd in Steenwijk, maar had een landelijke bekendheid. Het rayon van mijn grootvader strekte zich uit van Overijssel  tot ver in de Achterhoek. Tijdens een dansfeest daar in de Achterhoek, maakte hij kennis met de 11 jaar jongere Regina Elzas uit Borculo, die later zijn vrouw zou worden. Zij was een dochter  van Abraham Elzas en Marie van Engel

Zij trouwden in 1909 te Borculo en namen hun intrek in dit huis. In 1910 werd hun eerste kind geboren , Simon Marcus de Leeuw en 5 jaar later in 1915  kregen zij nog een dochter, Marie . En heel veel jaren later zou deze Marie  dus, mijn moeder worden..

Op de enige familie -foto die er van dit  gezin nog bestaat  …..al is die helaas wel erg donker …ziet  u de ouders Maurits en Regina met  hun kinderen  Simon en Marie. De foto is helaas niet van een datum of jaar  voorzien,  dus ook ik kan alleen maar een schatting doen ,  dat Simon hierop -/+  11 tot  13 jaar zal wezen  en Marie 6 of 8 jaar.  Omstreeks 1926 of 1928  ???

In het gezin speelden de Joodse tradities en Godsdienst een belangrijke rol:

Maurits was actief lid van de Kerkenraad en van  de onderwijscommissie van de Steenwijkse Synagoge en Regina was actief in de vrouwenvereniging , die o.m. de zorg had voor het verrichten van  Joodse rituelen , als er iemand was overleden. Er bestonden daarnaast ook diverse andere sociale contacten zoals vrienden waarmee op zaterdagavonden het whist-spel werd gespeeld ( het latere bridge) en er werden soms ook “dam” wedstrijden  georganiseerd.

Hoewel zowel Maurits als Regina zelf deze kansen als kind niet hadden  gekregen,  en de baan als vertegenwoordiger zeker geen exorbitant inkomen zal hebben gegenereerd, hebben ze hun kinderen Simon en Marie wel alle mogelijkheden gegeven om zo veel mogelijk  te leren en een  gedegen opleiding te volgen . Allebei slaagden zij voor het eindexamen HBS -B , Simon mocht daarna geneeskunde in Utrecht studeren en Marie kon worden opgeleid tot apothekers- assistente en ook daarnaast medisch analiste.

Zowel Simon als Marie  hadden grote interesse in het vak biologie en gingen regelmatig veldwerk in de  natuur doen. Mijn moeder mocht vanaf haar 10’jaar leren piano spelen en hoewel muziekbeoefening  in die families geen usance was, hebben zij toen wel voor hun dochter  een gloednieuwe piano gekocht.

Toen de oorlog uitbrak was Maurits 52 jaar, Regina 41, Simon 30 jaar en Marie 24 jaar oud.

Zoals alle Joodse mannen uit Steenwijk werd Maurits in april  1942 verplicht te werk gesteld in kamp Conrad te Rouveen. Op 3 oktober 1942 werd het kamp leeggehaald en alle Joodse dwangarbeiders  overgebracht naar kamp Westerbork. Zestien dagen later, op 19 oktober 1942 is Maurits gedeporteerd naar Auschwitz en daar drie dagen na aankomst vermoord.

Simon was afgestudeerd als arts en woonde al voor de oorlog met zijn vrouw Frieda Bernhard in Amsterdam. Zij doken samen onder,  maar het adres werd verraden. Simon en Frieda  zijn allebei gedeporteerd naar Auschwitz.  Simon heeft in 1945 terug moeten lopen met de beruchte dodenmarsen waarmee de Duitsers op het eind van de oorlog de mensen door het land joegen. Hij is niet verder gekomen dan Utrecht. Zijn ribben waren kapot getrapt en hij had daarnaast vlektyfus en TBC opgelopen. Hij werd opgenomen in het academisch ziekenhuis van Utrecht maar de artsen konden hem niet meer genezen of redden.  Op 36  jarige leeftijd overleed hij  in het ziekenhuis op 28  januari 1947.

Regina en Marie doken onder op de Kallenkoterallee. Zij verbleven daar  bijna twee en een halfjaar samen in een piepklein kamertje. Dank zij de grote moed van onderwijzeres Anna Rooseboom en haar zieke verloofde Wessel Waardenburg. Het is aan de moed en de grote inzet van deze mensen en daarbij niet te vergeten ook de moed van hun huishoudelijke hulp Sjoukje Kolk  te danken , dat zij allebei de oorlog overleefden.

 Ook na de oorlog bleef er intensief contact tussen hen. Wessel Waardenburg overleed in 1968. Mijn moeder Marie heeft er voor gezorgd dat in 1977 de bijzondere  Yad Vashem onderscheiding werd uitgereikt aan Anna Roseboom en Sjoukje Kolk en (postuum) ook  aan Wessel Waardenburg.

Mijn Oma Regina overleed in Utrecht op 12 augustus 1960 op 72 jarige leeftijd. Ik was toen 8 jaar oud .

Mijn moeder Marie is 93 jaar geworden en overleed op 2 maart 2009.

Ter nagedachtenis is de roepnaam van onze oudste zoon (38 jaar)  Maurits . De roepnaam van onze jongste kleinzoon (nu ruim  5 maanden oud) is Simon.

toespraak Lewkowitz bij huis grootvader

Adoptie steen

Deze steen is geadopteerd door de Historische Vereniging Steenwijk.

Gerelateerd:

  • Nieuwe lesbrief
    Nieuwe lesbrief
  • Bestuur scouting poetst stenen
    Bestuur scouting poetst stenen
  • 14 oktober: avond in De Klincke
    14 oktober: avond in De Klincke
  • Geruisloos verdwenen uit de bibliotheek
    Geruisloos verdwenen uit de bibliotheek
  • Leerlingen St. Clemens herdenken
    Leerlingen St. Clemens herdenken

Primaire Sidebar

Struikelstenen

  • Struikelstenen
    • Adressen
    • Namen
    • Gunter Demnig
    • Links
Steun ons
Bekijk film

Before Footer

Steenwijk1
Steenwijk2
Steenwijk3
Steenwijk4
Steenwijk5

Footer

Nieuwsbrief

Wilt u op de hoogte blijven van de activiteiten van de Stichting? Schrijft u zich dan in voor onze nieuwsbrief.

Over de stichting

Stichting Stolpersteine Steenwijk is opgericht om te zorgen dat de Steenwijkse slachtoffers van de naziterreur niet vergeten worden.

Lees meer…

Contact

Stichting Stolpersteine Steenwijk
Molenstraat 32
8331 HR Steenwijk

ANBI: 853982247

Mail ons…

Donateurs gezocht

De Steenwijker stichting heeft als doel om het Joods erfgoed te bewaren. Daarbij kunnen we uiteraard uw hulp goed gebruiken.

Steun ons…

  • Contact
  • Sitemap

© 2023 · struikelsteen.nl